2011-11-09

Bezoek aan het graf van mijn oom Driek Vos

Vandaag ben ik met mijn vader, moeder en zus naar het Stoffeler Friedhof in Düsseldorf geweest. Op die begraafplaats is een veld ingericht voor Nederlandse oorlogsdoden uit de Tweede Wereldoorlog. Daar liggen 1229 of 1230 Nederlanders begraven (de bronnen verschillen voor wat betreft de aantallen). Naast burgerslachtoffers liggen er ook militairen begraven. Deze Duitse website geeft een goed beeld van het Nederlandse ereveld op die begraafplaats.

We zijn naar dit ereveld gegaan omdat Driek Vos, een oudere broer van mijn vader, daar begraven ligt. Het was al erg lang geleden dat mijn ouders (en ik) daar waren. Ik kan me ons laatste bezoek herinneren, omdat ik toen als klein kind mee ging, samen met een - inmiddels overleden - oom en tante. Mijn zus was toen nog te klein, dus voor haar was het vandaag de eerste keer dat ze naar het graf van onze Oom Driek ging.



Toen de oorlog begon was mijn vader 9 jaar oud. Mijn vader was de jongste in een gezin met vier dochters en vier zoons. Zijn broers waren bij het begin van de oorlog onder de wapenen. Driek Vos (H.J. Vos), geboren op 4 februari 1920, is in de meidagen van 1940 bij Heumen gewond geraakt, krijgsgevangene gemaakt en naar Duitsland afgevoerd. In een hospitaal daar is hij slachtoffer geworden van een bombardement op dat hospitaal, waarbij hij ernstig gewond raakte door een granaatscherf. Hij is met die granaatscherf in zijn lichaam verzorgd in een ziekenhuis. Hij moest van de artsen continu in bed blijven, maar heeft dat niet gedaan. Mogelijk daardoor heeft de scherf longweefsel geraakt. Hij is in het ziekenhuis overleden op 25 mei 1940, 15 dagen na het begin van de oorlog. Of hij de oorlog zou hebben overleefd als hij naar de artsen had geluisterd, is natuurlijk niet zeker. Driek is 20 jaar oud geworden.

Toen het gerucht ging dat er iemand uit Oss met de naam Vos gesneuveld was, is mijn opa heel de omgeving van Oss afgefietst, onder andere Heumen en Grave, om meer informatie te verkrijgen. Toen duidelijk was dat het zijn zoon Driek was die was gesneuveld, gaf dat natuurlijk een ongelooflijk verdriet in huis. Dat zal iedereen begrijpen. Ik heb twee keer de beeldengroep "Trauerndes Elternpaar" (Treurend ouderpaar) van Käthe Kollwitz gezien op begraafplaats Vladslo in België. De oorlogsbegraafplaats van Vladslo is een begraafplaats voor Duitse slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog. De uitbeelding die Käthe Kollwitz maakte van ouders die hun zoon zijn verloren in de oorlog, is zeer aangrijpend. Käthe Kollwitz verloor haar eigen zoon Peter in die oorlog. Zoals zij het uitbeeldde stel ik me het gezin voor waar mijn vader in opgroeide, toen ze hoorden van de dood van hun zoon en broer.


Käthe Kollwitz - Trauerndes Elternpaar

Driek Vos is in eerste instantie begraven in Krefeld. Na de oorlog, in de jaren '50, zijn veel gesneuvelden herbegraven. Daar zijn overal erevelden voor aangelegd, ook in Nederland. Mijn opa en oma hadden de mogelijkheid om hun zoon in Nederland te laten herbegraven. Maar ze hebben daar niet voor gekozen. Leden van het gezin waar Driek in opgroeide hebben in de loop der jaren met regelmaat het graf bezocht. Een van die bezoeken herinner ik me dus als kind.

We zijn vanochtend met de auto vanuit Oss naar Düsseldorf gereden. Na een kopje koffie in Düsseldorf zijn we naar de begraafplaats gegaan en hebben daar het Nederlandse ereveld bezocht. We hebben plantjes gezet en bloemen gelegd bij het graf en het register getekend. Mijn vader heeft verteld over die tijd en ook over herinneringen die hij van zijn broer Driek heeft. Net als mijn vader maakte Driek muziek. Hij speelde mandoline. Onderweg naar huis hebben we nog een lunch genomen.

Ik vond het een mooie dag. Het is goed om er weer eens geweest te zijn en het verhaal nog eens verteld te krijgen. Een klein album met foto's is te vinden op Picasa. Mogelijk komen er nog wat foto's bij.

Volgers

Over mij

I'm a software developer, currently working at Tilburg University. Most of my software development work is related to library data, like interchange of publications metadata, full text indexing and making data available through websites and services. I like to travel, mainly to Africa and the Middle East. For some years I'm studying the Arabic language.